Wednesday, December 15, 2010

Χριστόψωμο, από τη γιαγιά του Ηλία!

Σήμερα το ποστ έχει λαογραφικό χαρακτήρα. Μην περιμένετε ζύγια και γραμμάρια. Σήμερα θα ζυγίσουμε τα υλικά με το μάτι και με την πείρα που απορρέει από την αγάπη γι΄αυτό που ξέρει να κάνει χρόνια τώρα η γιαγιά του φίλου μου του Ηλία.

Πέρυσι ο Ηλίας με ρώτησε αν θέλω να κάνει ρεπορτάζ για το χριστόψωμο που κάνει η γιαγιά του. Φυσικά και ήθελα, γιατί τέτοια πράγματα γύρω από την παράδοση δεν πρέπει να χάνονται! Το ρεπορτάζ, περίμενε υπομονετικά στο συρτάρι του Ηλία ένα χρόνο, για να βγει τώρα. Με το τρέξιμο το φετινό, φοβήθηκα μήπως δεν προλάβω να το βάλω, να όμως που τα κατάφερα. Απολαύστε την περιγραφή και πιο πολύ το φωτορεπορτάζ με την απίθανη γιαγιά!

17 Δεκεμβρίου 2009 ήταν όταν έκανα το ρεπορτάζ για την μικρή κουζίνα. Το θέμα: Χριστόψωμο! Συντελεστής, Ευαγγελία Κούτλα γεννηθείσα 25 Μαρτίου 19... δεν θυμάμαι, πρέπει να είναι το ΄25... Με περίμενε από το πρωί η γιαγιά. Στις 10 με πήρε τηλέφωνο:

-Άιντε θα έρτς γιατί τν έβαλα τμαγιά να μουλιάζ!
-Ερχομαι βρε γιαγιά, απ έξω είμαι!!!

Είμαι σίγουρος ότι θα ενθουσιαστείς από την κουζίνα της! Το μυστικό της: Δεν έχει φούρνο μέσα στην κουζίνα αλλά μικρό φουρνάκι στην πίσω αποθήκη. Τέλειο έτσι ώστε να μοσχομυρίζει κάθε φορά που φτιάχνει κάτι.

Όπως βλέπεις στις φωτογραφίες, χρειάστηκε περίπου:
700 γραμμάρια μαλακό αλεύρι
2 κουτάλια βούτυρο
νερό ζεστό
λίγο αλάτι
κάτι στραγάλια και σταφίδες για το στόλισμα
ταψί
λάδι για το ταψί και διάθεση

Άρχισε η γιαγιά να το ζυμώνει με την βοήθεια μου, που φαίνεται που της ρίχνω Νερό! Ένα από τα μυστικά: Η κουζίνα από κάτω είναι μπαζωμένη, την είχαν σαν κρυψώνα για τον πόλεμο και εκεί έκρυβε τον παππού όταν ερχόταν οι γερμανοί. Εγώ θυμάμαι όταν το μπαζώνανε στην δεκαετία του 80 και χαρακτηριστικά τα καρότσια με τα τσιμέντα που έριχνε ο μπαμπάς μου! Άλλο μυστικό: Το εικονοστάσι που έχει στην φωτογραφία, η γιαγιά το φρεσκάριζε με λαδομπογιά! Όταν το συζήτησα μαζί της, είδα ότι έχει ένα συρτάρι το οποίο από την πολλή μπογιά δεν άνοιγε. Το άνοιξα και βρήκα μέσα κάτι κέρματα με ένα πουλί, της Δεκαετίας 70 νομίζω και βρήκα και το βαπτιστήριο του σχωρεμένου του παππού, εν έτη 1917 παρακαλώ! Το έκανα κορνίζα και όποιος έρχεται στο σπίτι το καμαρώνω!

-Γιαγιά, το δικό σου πού είναι;
-Γω ήμαν από άλλο σόι!

Συνεχίζω με το Ζύμωμα Α! Ο απορροφητήρας είναι φυσικός ξύλινος! Εκεί έχει γκάζι και κάνει τις πιο τέλειες πατάτες και αυγά! Αλλά το ντεκόρ είναι άπαιχτο! Ιδίως τα κρεμασμένα μπρίκια!! Αφού ζυμώσαμε και το αφήσαμε και ξεκουράστηκε, το ξαναζυμώσαμε. Λαδώσαμε το ταψάκι, άρχισε και έβαλε την βάση και έπλεξε κάποια κορδόνια για το στόλισμα. Εκανε τον κύκλο και τον σταυρό που χωρίζει το ψωμί στα 4 (=4 εποχές και όχι του Παπακαλιάτη). Κατόπιν έκανε τα κυκλάκια και τα έβαλε σε κάθε μία εποχή. Άρχισε μετά να στολίζει με σταφίδα και στραγάλες!

Η γιαγιά επί το έργο και βούρ πίσω στην κουζίνα στο μικρό φουρνάκι. Το φουρνάκι είναι ευγενική δωρεά δική μου. Εκεί που πήγαμε στην πίσω κουζίνα η γιαγιά τίναξε και μια γουλιά ούζου! Σου δείχνω ότι ψήνει με αλουμινόχαρτο για να μην καεί. Α!! σου δείχνω και το τραπέζι που είναι πάνω η κουζίνα της. Η Σουλτάνα και η κόρη της Ελενίτσα ήταν οι θαυμάστριες μας και Guest Star. Αφού το ψήσαμε, είχαμε και την τιμητική μας και το βγάλαμε φωτογραφία και βγήκαμε και μαζί!!! Μόνο που για να βγούμε ομοιόμορφα ανέβασα την γιαγιά σε ένα σκαμπό που το είχε φέρει η μάνα μου δώρο από τον Αι Γιάννη τον Ρώσο!

Και να που το ρεπορτάζ τελείωσε. Δεν ήξερα το πότε θα στο στείλω, αλλά αν το ανεβάσεις, το αφιερώνω στην γιαγιά μου που λέει: κείνα τα ψωμιά, (τις Τσιαπάτες εννοεί), να τα αφήνς λίγο παραπάνω να ψήνονται για να φουσκώνουν πιο καλά!

Αυτά! Ελπίζω να σου άρεσε όλο το θέμα!

υγ. το στρόγγυλο το κουλουράκι από το ψωμί το κρεμάμε στον μπατζά για τον καλικάντζαρο, αφού θυμιαστούμε στο τραπέζι και κόψουμε το ψωμί.

Ηλία μου σ' ευχαριστώ πολύ γι' αυτό το ρεπορτάζ και εύχομαι η γιαγιά σου, να είναι γερή και δυνατή για πολλά χρόνια ακόμα! Να είσαι κι εσύ καλά που φωτογράφησες όλη τη διαδικασία!

Και όποιος πάει στον Ηλία και πει ότι διάβασε γι΄αυτόν στη μικρή κουζίνα, είπαμε ε; Έχει κέρασμα καφέ!

27 comments:

  1. Τι όμορφη γιαγιά.
    Να είναι καλά και να τηρεί τα έθιμα.

    Καλά Χριστούγεννα σε σένα και την οικογένειά σου.

    ReplyDelete
  2. ouao.... giagia mou omorfh... teleio spitaki mikro kouzinaki apisteyto.....opws kai esy... :)

    ReplyDelete
  3. Γερή νάναι η γιαγιά!Μου θύμησε κι αυτή και η γλώσσα της και το σπίτι της μια αγαπημένη άλλη γιαγιά που έχουμε χάσει.
    Πολύ ωραία ανάρτηση Κική!

    ReplyDelete
  4. Απιθανη η γιαγιά!
    Να΄ναι καλά και του χρονου!!!
    Το τσούζουμε το ουζάκι, ε?
    Και η γιαγιά η δική μου μέχρι τελευταία έκανε κάτι τέτοια κουλά με καλή παρέα και κατά περίσταση βέβαια!χαχαχα!!!

    ReplyDelete
  5. Ωραίο ρεπορτάζ,φωτορεπορτάζ θα έλεγα καλύτερα, και επίκαιρο! Γεια στα χέρια της!

    ReplyDelete
  6. Ευτυχώς που υπάρχουν ακόμα τέτοιες γιαγιάδες και μας μαθαίνουν πράγματα.

    ReplyDelete
  7. Και του χρόνου να είμαστε όλοι καλά και Καλές γιορτές να έχουμε!!

    ReplyDelete
  8. Κική δε παιζεσαι με τιποτα!!!Αυτο θα πρεπει να τα λεει ολα,μπραβο για την αναρτηση !!!
    Κι ασ τσιγαριζομαστε μερικοι μερικοι....μεσα στους παγους..μπρρρρρρρ τα χιονια...μπρρρρρρ και τους Γερμανους..μπουαχχχχχχχχ

    ReplyDelete
  9. Τι γλυκειά γιαγιούλα!!!! χρυσά τα χεράκια της!!!

    ReplyDelete
  10. Δεν είδα τις εικόνες σήμερα κάτι δεν πάει καλά, θα ξανάρθω βέβαια.
    Αλλά ένα να ξέρεις συγκινήθηκα μέχρι δακρύων ξέρεις εσύ, αυτόν τον καιρό πως είμαι και τι μου θυμίζουν όλα τούτα.
    Φιλάκια.

    ReplyDelete
  11. Θυσαυρός η γιαγιάκα!! Να είναι πάντα γερή και δυνατή να φτιάχνει τέτοια καλούδια. Και το κουζινάκι θεικό!
    Καλές Γιορτές σε όλους!!

    ReplyDelete
  12. Πολύ ωραίο το "ντοκυμαντέρ" και η γιαγιά σούπερ! Αν έχεις κέφι και σε μικρό φουρνάκι το ψήνεις το φαί.

    ReplyDelete
  13. γιαγιά, power! και το χριστόψωμο τέλειο, να είναι γερή! και δυνατή!

    ReplyDelete
  14. Τί τα θέλεις τα ζύγια, όταν βγαίνει όλη αυτή η γλύκα!!!
    Με το βλέμμα το καθαρό και της ψυχής τη ζέστη "ανεβαίνει" το Χριστόψωμο
    Φιλιά πολλά
    Καλό απόγευμα

    ReplyDelete
  15. ΣΟΥΠΕΡ και η γιαγιά αλλά και η ανάρτηση που έχει… άρωμα γιαγιάς. Είναι βλέπεις οι αναμνήσεις…
    :-)

    ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ!!!

    Φιλί και Γλαρένιες αγκαλιές

    ReplyDelete
  16. Αχ Κική μου, τι γλυκειά άνάρτηση!!!!Ταυτίστηκε η γιαγια, με δικό μου πρόσωπο..και συγκινηθηκα!!!
    Νάναι καλά ολες οι γιαγιάδες του κόσμου!!!

    ReplyDelete
  17. Το διάβασα το πρωι αλλά δεν πρόλαβα να σχολιάσω. Τώρα το ξαναδιάβασα. Τι ωραία..
    Αυτα τα ''ρεπορτάζ'' είναι τα πιο ωραία. Ναναι καλά η γιαγιούλα και όλες οι γιαγιούλς. Οι γιαγιάδες είναι πολύτιμα πρόσωπα.
    Θυμήθηκα κι εγώ τη γιαγιά μου..

    ReplyDelete
  18. Θαλασσένια, δεν είναι πολύ γλυκιά; Ευχαριστώ! Επίσης!

    Βασίλη, λες να πάω ογδοντατόσο και να ψήνω ακόμα σε μικρό φουρνάκι; Γιατί όχι;;; χαχα!

    Vita ευχαριστώ! Νομίζω ότι στο πρόσωπό της, όλοι έχουμε κάποια γιαγιά να θυμόμαστε!

    Εφη, μια χαρά γιαγιά ε;

    Δέσποινα ευχαριστούμε!

    ReplyDelete
  19. Κατερίνα ευτυχώς! Με το μάτι και με την καρδιά!

    Λίλα ευχαριστώ! Επίσης!

    Νίκο ευχαριστώωω! Αχ...παρόλα αυτά θα ήθελα μια βολτίτσα εκεί!

    Αστέρι, εντελως!

    Ξανθή, σε καταλαβαίνω...

    Μαρία, φοβερή δεν είναι; Ευχαριστούμε! Επίσης!

    ReplyDelete
  20. Ιωάννα, κέφι να υπάρχει και όλα γίνονται!

    Πόπη τόσες ευχές πήρε η γιαγιά σήμερα! Θα είναι γερή! Είμαι σίγουρη!

    Γιώργο, έτσι όπως τα λες είναι!

    Γλαρένια μουυυυ! Σε πεθύμησα! Ανοιξε τα σχόλια καλέ να σου λέμε μια κουβεντούλα! Φιλιά!

    Ριρή, σε όλους μας θυμίζει τη γιαγιά μας ε;

    Μαριον κι εγώ τη δική μου, μόνο που δεν θυμάμαι αν ζύμωνε!

    ReplyDelete
  21. Αγαπημένη kikitsa, λειψός ο χρόνος η αιτία που τα κρατώ κλειστά. Ειλικρινά μου έχει λείψει η τακτική επικοινωνία μας, αλλά τη μια έρχεται ο πατέρας μου και δε βγαίνω από την κουζίνα... να του μαγειρεύω ό,τι δε μπορεί να φτιάχνει μόνος του, την άλλη μαζεύονται τα γλρόπουλα και γίνεται …γλαρόμυλος εδώ μέσα. Από την άλλη πάλι είναι που παραιτήθηκα από τη δουλειά μου και προσπαθώ να προλάβω ό,σα τόσα χρόνια από την υπηρεσιακή καρέκλα ονειρευόμουν.
    Με νιώθεις…
    :-)

    ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ!!!

    Φιλί και Γλαρένιες αγκαλιές

    ReplyDelete
  22. Να ζήσει η γιαγιούλα η καλή με το ζεστό χαμόγελο που σε αγκαλιάζει μόλις το βλέπεις!
    Μπράβο στον Ηλία για το ρεπορτάζ και σε εσένα που το ανέβασες!
    :-))

    ReplyDelete
  23. Καταπληκτικό ρεπορτάζ, και ελπίζω να έχει και αλά. Η ελληνική παράδοση, είναι η πιο όμορφή, επειδή έχει και αγάπη μέσα.
    Μπράβο.

    ReplyDelete
  24. Σούπερ γιαγιά! Τί φοβερή δημιουργία έβγαλαν τα χεράκια της. Μπράβο της! Μακάρι όταν φτάσουμε στα χρόνια της να έχουμε κι εμείς τέτοια κουράγια και τόση ζωντάνια.

    ReplyDelete
  25. Η γιαγια φοβερη, αλλα και ο ρεπορτερ δεν παει πισω.Το ψωμακι αφρατο αφρατο φαινεται.

    ReplyDelete
  26. Γλαρένια μου, καλύφτηκα. Εγώ πάντως σε παρακολουθώ. Έστω κι έτσι! :-)

    kikop80 ευχαριστούμε!

    Ελλάδα ευχαριστώ!

    Μάγδα μακάρι!!!

    Δημιουργία είδες; Σου ΄ρχεται να το τσιμπήσεις!

    ReplyDelete