Χριστόψωμο, από τη γιαγιά του Ηλία!

Σήμερα το ποστ έχει λαογραφικό χαρακτήρα. Μην περιμένετε ζύγια και γραμμάρια. Σήμερα θα ζυγίσουμε τα υλικά με το μάτι και με την πείρα που απορρέει από την αγάπη γι΄αυτό που ξέρει να κάνει χρόνια τώρα η γιαγιά του φίλου μου του Ηλία.

Πέρυσι ο Ηλίας με ρώτησε αν θέλω να κάνει ρεπορτάζ για το χριστόψωμο που κάνει η γιαγιά του. Φυσικά και ήθελα, γιατί τέτοια πράγματα γύρω από την παράδοση δεν πρέπει να χάνονται! Το ρεπορτάζ, περίμενε υπομονετικά στο συρτάρι του Ηλία ένα χρόνο, για να βγει τώρα. Με το τρέξιμο το φετινό, φοβήθηκα μήπως δεν προλάβω να το βάλω, να όμως που τα κατάφερα. Απολαύστε την περιγραφή και πιο πολύ το φωτορεπορτάζ με την απίθανη γιαγιά!

17 Δεκεμβρίου 2009 ήταν όταν έκανα το ρεπορτάζ για την μικρή κουζίνα. Το θέμα: Χριστόψωμο! Συντελεστής, Ευαγγελία Κούτλα γεννηθείσα 25 Μαρτίου 19... δεν θυμάμαι, πρέπει να είναι το ΄25... Με περίμενε από το πρωί η γιαγιά. Στις 10 με πήρε τηλέφωνο:

-Άιντε θα έρτς γιατί τν έβαλα τμαγιά να μουλιάζ!
-Ερχομαι βρε γιαγιά, απ έξω είμαι!!!

Είμαι σίγουρος ότι θα ενθουσιαστείς από την κουζίνα της! Το μυστικό της: Δεν έχει φούρνο μέσα στην κουζίνα αλλά μικρό φουρνάκι στην πίσω αποθήκη. Τέλειο έτσι ώστε να μοσχομυρίζει κάθε φορά που φτιάχνει κάτι.

Όπως βλέπεις στις φωτογραφίες, χρειάστηκε περίπου:
700 γραμμάρια μαλακό αλεύρι
2 κουτάλια βούτυρο
νερό ζεστό
λίγο αλάτι
κάτι στραγάλια και σταφίδες για το στόλισμα
ταψί
λάδι για το ταψί και διάθεση

Άρχισε η γιαγιά να το ζυμώνει με την βοήθεια μου, που φαίνεται που της ρίχνω Νερό! Ένα από τα μυστικά: Η κουζίνα από κάτω είναι μπαζωμένη, την είχαν σαν κρυψώνα για τον πόλεμο και εκεί έκρυβε τον παππού όταν ερχόταν οι γερμανοί. Εγώ θυμάμαι όταν το μπαζώνανε στην δεκαετία του 80 και χαρακτηριστικά τα καρότσια με τα τσιμέντα που έριχνε ο μπαμπάς μου! Άλλο μυστικό: Το εικονοστάσι που έχει στην φωτογραφία, η γιαγιά το φρεσκάριζε με λαδομπογιά! Όταν το συζήτησα μαζί της, είδα ότι έχει ένα συρτάρι το οποίο από την πολλή μπογιά δεν άνοιγε. Το άνοιξα και βρήκα μέσα κάτι κέρματα με ένα πουλί, της Δεκαετίας 70 νομίζω και βρήκα και το βαπτιστήριο του σχωρεμένου του παππού, εν έτη 1917 παρακαλώ! Το έκανα κορνίζα και όποιος έρχεται στο σπίτι το καμαρώνω!

-Γιαγιά, το δικό σου πού είναι;
-Γω ήμαν από άλλο σόι!

Συνεχίζω με το Ζύμωμα Α! Ο απορροφητήρας είναι φυσικός ξύλινος! Εκεί έχει γκάζι και κάνει τις πιο τέλειες πατάτες και αυγά! Αλλά το ντεκόρ είναι άπαιχτο! Ιδίως τα κρεμασμένα μπρίκια!! Αφού ζυμώσαμε και το αφήσαμε και ξεκουράστηκε, το ξαναζυμώσαμε. Λαδώσαμε το ταψάκι, άρχισε και έβαλε την βάση και έπλεξε κάποια κορδόνια για το στόλισμα. Εκανε τον κύκλο και τον σταυρό που χωρίζει το ψωμί στα 4 (=4 εποχές και όχι του Παπακαλιάτη). Κατόπιν έκανε τα κυκλάκια και τα έβαλε σε κάθε μία εποχή. Άρχισε μετά να στολίζει με σταφίδα και στραγάλες!

Η γιαγιά επί το έργο και βούρ πίσω στην κουζίνα στο μικρό φουρνάκι. Το φουρνάκι είναι ευγενική δωρεά δική μου. Εκεί που πήγαμε στην πίσω κουζίνα η γιαγιά τίναξε και μια γουλιά ούζου! Σου δείχνω ότι ψήνει με αλουμινόχαρτο για να μην καεί. Α!! σου δείχνω και το τραπέζι που είναι πάνω η κουζίνα της. Η Σουλτάνα και η κόρη της Ελενίτσα ήταν οι θαυμάστριες μας και Guest Star. Αφού το ψήσαμε, είχαμε και την τιμητική μας και το βγάλαμε φωτογραφία και βγήκαμε και μαζί!!! Μόνο που για να βγούμε ομοιόμορφα ανέβασα την γιαγιά σε ένα σκαμπό που το είχε φέρει η μάνα μου δώρο από τον Αι Γιάννη τον Ρώσο!

Και να που το ρεπορτάζ τελείωσε. Δεν ήξερα το πότε θα στο στείλω, αλλά αν το ανεβάσεις, το αφιερώνω στην γιαγιά μου που λέει: κείνα τα ψωμιά, (τις Τσιαπάτες εννοεί), να τα αφήνς λίγο παραπάνω να ψήνονται για να φουσκώνουν πιο καλά!

Αυτά! Ελπίζω να σου άρεσε όλο το θέμα!

υγ. το στρόγγυλο το κουλουράκι από το ψωμί το κρεμάμε στον μπατζά για τον καλικάντζαρο, αφού θυμιαστούμε στο τραπέζι και κόψουμε το ψωμί.

Ηλία μου σ' ευχαριστώ πολύ γι' αυτό το ρεπορτάζ και εύχομαι η γιαγιά σου, να είναι γερή και δυνατή για πολλά χρόνια ακόμα! Να είσαι κι εσύ καλά που φωτογράφησες όλη τη διαδικασία!

Και όποιος πάει στον Ηλία και πει ότι διάβασε γι΄αυτόν στη μικρή κουζίνα, είπαμε ε; Έχει κέρασμα καφέ!